Zobacz więcej
Kaszel przewlekły u dzieci i dorosłych
Objawy przewlekłego zapalenia oskrzeli
Streszczenie artykułu
Tematy
Codzienny, męczący kaszel, świszczący oddech, zadyszka przy wchodzeniu po schodach? To nie musi być „taki wiek” – to mogą być objawy przewlekłego zapalenia oskrzeli. Nie czekaj, aż zabraknie Ci tchu – reaguj wcześniej.
Każdego dopadł kiedyś kaszel, który po długotrwałym przeziębieniu trwał jeszcze kilka dni, a może nawet tygodni, ale w końcu udało nam się go pozbyć dzięki dużej dawce odpoczynku i dobrej opieki. Ale co począć z uporczywym kaszlem, który nie chce zniknąć nawet po kilku tygodniach czy miesiącach? Chociaż dokuczliwy kaszel nie musi być oznaką przewlekłego zapalenia oskrzeli, zrozumienie własnego kaszlu może pomóc w znalezieniu odpowiedniej metody leczenia i zapewni ci ulgę.
Przewlekły kaszel może poważnie wpłynąć na jakość życia,1 m.in. na twój sen, pracę lub, w naszym postpandemicznym świecie, może sprawić, że poczujesz się skrępowany i w ten sposób wpłynie na twoje życie towarzyskie. W przypadku uporczywego kaszlu zrozumienie jego przyczyn może pomóc w znalezieniu metod leczenia lub strategii radzenia sobie z nim. Mogą one uczynić twoje życie łatwiejszym i przyjemniejszym.
W tym artykule przybliżymy jedno ze schorzeń, które może wywoływać uporczywy kaszel: przewlekłe zapalenie oskrzeli. Jak wygląda kaszel w czasie zapalenia oskrzeli? Jakie są inne objawy przewlekłego zapalenia oskrzeli? Czy to zaraźliwa choroba? Jaka jest różnica między zapaleniem oskrzeli a zapaleniem płuc? Tego wszystkiego dowiesz się z niniejszego artykułu.
Czym jest przewlekłe zapalenie oskrzeli?
Przewlekłe zapalenie oskrzeli bardzo często stwierdza się u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP).2,3 POChP to termin medyczny określający zespół schorzeń, które ograniczają przepływ powietrza przez płuca, utrudniając oddychanie.2 Stan chorego na POChP z czasem stopniowo się pogarsza.2 Główne komponenty POChP to:1
- przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- astma,
- rozedma płuc.
- Badania wykazują, że aż 74% osób, u których zdiagnozowano POChP, cierpi na przewlekłe zapalenie oskrzeli.4
Szybka ulga w przypadku ostrego kaszlu i flegmy
Co wywołuje przewlekłe zapalenie oskrzeli?
Główną przyczyną przewlekłego zapalenia oskrzeli jest dym papierosowy.2,4 Wdychanie dymu tytoniowego, czy to poprzez aktywne palenie, czy też w charakterze biernego palacza, może podrażniać dolne drogi oddechowe.2,4 W rzeczywistości 75% osób, u których rozwija się przewlekłe zapalenie oskrzeli, to palacze lub osoby, które dawniej paliły papierosy.2
Inne przyczyny przewlekłego zapalenia oskrzeli to:4
- wdychanie innych substancji drażniących, takich jak smog, zanieczyszczenia przemysłowe i toksyczne związki chemiczne,
- powtarzające się infekcje w przeszłości,
- rzadko – wada genetyczna.2
DODATKOWA
RADA
Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest poważnym schorzeniem, które może silnie wpłynąć na nasze samopoczucie. Warto zapoznać się z jego przyczynami
Czynniki ryzyka wystąpienia przewlekłego zapalenia oskrzeli
Oprócz palenia tytoniu istnieje kilka innych czynników, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju przewlekłego zapalenia oskrzeli.2,4 Należą do nich:
- wiek 40+,
- przypadki przewlekłego zapalenia oskrzeli w rodzinie,
- powtarzająca się ekspozycja na zanieczyszczenia chemiczne, takie jak amoniak i dwutlenek siarki,
- obecność innych schorzeń, takich jak astma lub mukowiscydoza.
Objawy przewlekłego zapalenia oskrzeli
Przewlekłe zapalenie oskrzeli występuje, gdy oskrzela są zaognione i podrażnione.2,3 Oskrzela to drogi oddechowe, które wspomagają transport tlenu do płuc i odprowadzanie z płuc dwutlenku węgla.2
Kiedy oskrzela są podrażnione, gromadzi się w nich śluz; obrzęk w połączeniu z wydzieliną utrudnia płucom oddychanie, powodując następujące objawy:2,3,4
- Intensywny, mokry kaszel; jest to główny objaw zapalenia oskrzeli.2,4 O przewlekłym zapaleniu oskrzeli mówimy wówczas, gdy kaszel występuje przez co najmniej 3 miesiące w roku i przez 2 lata z rzędu.3,4
- Świszczący oddech lub dźwięk przypominający gwizd podczas oddychania.
- Duszności podczas ćwiczeń fizycznych.
- Ucisk lub ból w klatce piersiowej.
W ciężkich przypadkach przewlekłe zapalenie oskrzeli może również powodować:2
- utratę wagi,
- osłabienie mięśni kończyn dolnych,
- obrzęk kostek, stóp lub nóg.
W przypadku wystąpienia któregokolwiek z tych objawów lub w razie innych obaw należy skontaktować się z lekarzem lub innym pracownikiem służby zdrowia.2
Jak poważne jest przewlekłe zapalenie oskrzeli?
U niektórych osób cierpiących na przewlekłe zapalenie oskrzeli choroba postępuje, prowadząc do duszności, co zwiększa ryzyko śmierci.4 Leczenie może jednak złagodzić objawy, a środki zaradcze takie jak rehabilitacja płuc mogą pomóc spowolnić postęp choroby.4
Przewlekłe zapalenie oskrzeli może również stwarzać ryzyko różnych powikłań.4 Należą do nich:4
- zapalenie płuc,
- ostre zapalenie oskrzeli (wywołane infekcją),1
- brak pełnej sprawności fizycznej ze względu na zadyszkę,
- rozedma płuc.
Ważne jest, aby omówić wymienione przypadki z lekarzem i podjąć pewne środki ostrożności. Na przykład, lekarz może zalecić regularne szczepienia przeciwko grypie i zapaleniu płuc, aby zapobiec tym potencjalnym powikłaniom.2,4
Przewlekłe zapalenie oskrzeli - leczenie
Obecnie nie ma lekarstwa na przewlekłe zapalenie oskrzeli.2,4 Istnieje jednak kilka rzeczy, które można zrobić, aby złagodzić objawy i poprawić komfort życia.2,4
Leczenie zapalenia oskrzeli obejmuje zmianę stylu życia, czyli:
- rzucenie palenia,
- unikanie dymu papierosowego i innych substancji drażniących,
- przestrzeganie zdrowej diety i harmonogramu ćwiczeń w celu wzmocnienia mięśni wspomagających oddychanie.
Dostępne są również leki. Porozmawiaj ze swoim lekarzem na temat odpowiedniego dla ciebie leczenia.
FAQ
- występujących u ciebie objawów,
- historii choroby,
- historii medycznej twojej rodziny.
- badania krwi,
- badania czynnościowe płuc,
- RTG klatki piersiowej,
- badanie nasycenia tlenem, czyli pomiar ilości tlenu we krwi,
- posiew odkrztuszanej plwociny.
- poszerzeniu kanałów powietrznych w płucach, dzięki czemu można lepiej oddychać,
- niwelowaniu stanów zapalnych,
- rozluźnianiu mięśni dróg oddechowych.
Umów się na wizytę u lekarza lub pracownika służby zdrowia w celu zbadania kaszlu i postawienia diagnozy. Podczas wizyty lekarz zada Ci pytania dotyczące:2
Aby stwierdzić, czy masz przewlekłe zapalenie oskrzeli, lekarz będzie musiał wykluczyć inne potencjalne możliwości.2,4 W tym celu może zlecić rozmaite badania, w tym:2,4
Objawy zapalenia oskrzeli i zapalenia płuc są podobne. Zarówno zapalenie płuc, jak i przewlekłe zapalenie oskrzeli objawiają się kaszlem.3 Jednak w przypadku zapalenia płuc kaszel może być suchy lub mokry (produktywny), w zależności od tego, czy zapalenie płuc jest wywołane przez wirusy, czy bakterie.1,3 Dla porównania, kaszel w przewlekłym zapaleniu oskrzeli jest prawie zawsze mokry (produktywny).4
Chociaż zarówno zapalenie płuc, jak i zapalenie oskrzeli wywołują zmiany zapalne w płucach, schorzenia te wpływają na różne części układu oddechowego i mają różne przyczyny.3
Mianowicie, zapalenie oskrzeli to zapalenie błony śluzowej wyściełającej drogi oddechowe, podczas gdy zapalenie płuc to zapalenie małych pęcherzyków powietrza wewnątrz płuc (zwanych pęcherzykami płucnymi).3 Pęcherzyki płucne umożliwiają szybki transport tlenu i dwutlenku węgla między płucami a naczyniami krwionośnymi.3
Zapalenie płuc może być wywołane infekcją bakteryjną, wirusową lub grzybiczą.3 W 90% przypadków przyczyną ostrego zapalenia oskrzeli są powszechnie występujące wirusy.3 Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest jednak formą POChP i jest zwykle spowodowane paleniem tytoniu lub innymi czynnikami drażniącymi.2,3,4
Lekarz zaleci najlepszy sposób postępowania w oparciu o diagnozę i przyczynę rozwinięcia się zapalenia oskrzeli.
Opcje leczenia zapalenia oskrzeli obejmują zmiany stylu życia i/lub leki.4 Niektóre leki mogą być pomocne w:4
Po stwierdzeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli lekarze zazwyczaj nie przepisują antybiotyków.4
Jeśli jesteś palaczem, najważniejszą rzeczą, jaką możesz zrobić, jest rzucenie palenia.2,4 Unikaj także zanieczyszczeń i czynników drażniących w pracy lub w domu.4
Porozmawiaj z pracownikiem służby zdrowia, aby uzyskać diagnozę i porady dotyczące najlepszej strategii dalszego postępowania. Lekarz może zalecić rehabilitację płuc, np. program ćwiczeń lub techniki ułatwiające oddychanie.4
Dowiedz się więcej
- Sharma S, Hashmi MF, Alhajjaj MS. Cough. [Updated 2022 May 15]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493221/
- MedlinePlus, U.S National Library of Medicine, “Chronic Bronchitis,” accessed October 4th, 2022, available at https://medlineplus.gov/chronicbronchitis.html
- Nowicki J, Murray MT. Bronchitis and Pneumonia. Textbook of Natural Medicine. 2020:1196–1201.e1. doi: 10.1016/B978-0-323-43044-9.00155-2. Epub 2020 Jul 10. PMCID: PMC7348617.
- Widysanto A, Mathew G. Chronic Bronchitis. [Updated 2022 Jul 12]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482437/
MAT-PL-2301759