Ból gardła i kaszel: co mogą oznaczać?

Kaszel | Grypa i przeziębienie | Dzieci

Wszyscy znamy to uczucie suchości, drapania w gardle, gdy jesteśmy przeziębieni. Może się ono utrzymywać dość długo i sprawiać, że nawet zwykła rozmowa staje się uciążliwa; czasem nawet można odnieść wrażenie, że już nigdy nic nie ukoi rozognionego gardła.

Ale co tak dokładnie sprawia, że odczuwamy ból gardła i kaszel? Kiedy należy udać się do lekarza z bólem gardła? I jakie są domowe sposoby na złagodzenie bólu i powrót do normalności? Wszystkiego dowiesz się z niniejszego artykułu.

Ból gardła - przyczyny

W większości przypadków ból gardła jest spowodowany infekcją wirusową.1 Najczęściej spotykani wirusowi sprawcy to:1,2,3

  • przeziębienie,
  • grypa,
  • COVID-19.

Te infekcje wirusowe zwykle wywołują ból gardła i kaszel, choć nie zawsze. Mogą one również dawać następujące objawy:1

  • gorączka,
  • ból głowy,
  • ogólne złe samopoczucie,
  • bóle mięśni i stawów,
  • wodnisty katar,
  • powiększenie węzłów chłonnych.

Aby dowiedzieć się więcej o różnicach między przeziębieniem a grypą, przeczytaj: „Różnice między przeziębieniem a grypą”

Infekcje bakteryjne lub grzybicze mogą również wywoływać ból gardła, ale rzadziej.1 Zakażenie Streptococcus pyogenes, czyli paciorkowcem gardła, stanowi około 15% wszystkich przypadków bólu gardła.1 Paciorkowcowe zapalenie gardła występuje częściej u dzieci niż u dorosłych.1

Typowe objawy paciorkowcowego zapalenia gardła obejmują:1

  • gorączkę i ból gardła,
  • ból głowy,
  • złe samopoczucie (apatię),
  • ból w dole brzucha,
  • nudności i wymioty.

Do innych potencjalnych przyczyn bólu gardła należy m.in. mononukleoza.1,4

Jak pozbyć się bólu gardła i kaszlu?

W większości przypadków ból gardła ustępuje samoistnie po kilku dniach.5 Jeśli jednak odczuwasz duży dyskomfort i chcesz złagodzić ból, możesz spróbować kilku metod.

Domowe środki zaradcze na suchy kaszel i ból gardła obejmują:2,5

  • utrzymanie odpowiedniego nawodnienia organizmu oraz nawilżanie gardła, co łagodzi podrażnienia,
  • picie ciepłych napojów, takich jak herbata z miodem i cytryną lub gorąca zupa,
  • ssanie pastylek, lizaków czy cukierków na ból gardła.

Ponadto możesz wypróbować następujące sposoby na złagodzenie bólu gardła:2

  • ciepłe płukanki z wody z solą,
  • włączenie nawilżacza powietrza, który zapobiega nadmiernemu, drażniącemu wysuszeniu powietrza w pomieszczeniu.

Przeczytaj więcej o różnych rodzajach kaszlu i ich leczeniu tutaj: „Jak leczyć różne rodzaje kaszlu?”

Jak długo może boleć gardło?

Ból gardła zwykle nie jest powodem do zmartwień, a w większości przypadków ustępuje po kilku dniach lub tygodniu.1,4 Dotyczy to bólu gardła spowodowanego przeziębieniem, grypą, COVID-19, paciorkowcami i innymi infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi.1

W bardzo niewielu przypadkach ból gardła może trwać dłużej. Na przykład przy mononukleozie może utrzymywać się przez 1–3 tygodni.1

Co jeść i pić, gdy boli gardło?

Kiedy boli cię gardło, pamiętaj, że niektóre pokarmy i napoje mogą również pomóc złagodzić ból. Zasadniczo należy wybierać miękkie pokarmy, które są łatwe do żucia i połykania.5

Oto kilka pomysłów na to, co jeść i pić:2,4,5

  • miękkie i chłodne potrawy, takie jak koktajle lub lody,
  • ciepłe zupy,
  • kawałki lodu lub lody na patyku,
  • słodkie, twarde cukierki (do ssania),
  • ciepłe napoje z miodem i cytryną,
  • koktajle mleczne,
  • jajecznica,
  • płatki zbożowe,
  • jogurt,
  • puree ziemniaczane,
  • makaron z serem,
  • gulasze,
  • ser twarogowy.

Warto jednak pamiętać, że podczas gdy niektóre pokarmy pomagają złagodzić ból gardła, inne mogą wywołać dodatkowy ból. Mogą podrażnić gardło, więc lepiej ich unikać.6

W przypadku bólu gardła unikaj następujących pokarmów i napojów:6

  • bardzo gorące potrawy i napoje,
  • pikantne potrawy,
  • chrupiące, drapiące przekąski, takie jak chipsy typu tortilla lub chipsy ziemniaczane,
  • napoje alkoholowe.

Kiedy udać się do lekarza z powodu bólu gardła?

Skonsultuj się z lekarzem, jeśli:2,4

  • ból gardła jest silny,
  • objawy nasilają się lub nie ustępują po kilku dniach lub tygodniu,
  • oprócz bólu gardła masz bardzo wysoką gorączkę, dreszcze, odczuwasz gorąco lub masz powiększone węzły chłonne.

Powyższe objawy mogą wskazywać na anginę lub inną infekcję bakteryjną, taką jak paciorkowcowe zapalenie gardła.2 Warto również udać się do lekarza, jeśli:

  • jesteś w trakcie leczenia onkologicznego, masz cukrzycę lub obniżoną odporność,
  • często boli cię gardło.

FAQ

  • W ciągu nocy śluzówka gardła może się wysuszyć, co wzmaga ból gardła.7

    Inne czynniki, które mogą podrażniać gardło, to:1,4

    • dym papierosowy,
    • środki drażniące, które wdychasz, na przykład w miejscach zadymionych,
    • gorące, suche powietrze,
    • bardzo gorące potrawy i napoje,
    • wdychane środki chemiczne,
    • smog i zanieczyszczenia,
    • refluks żołądkowy.

  • Tak choroba refluksowa przełyku, inaczej refluks żołądkowo-przełykowy (ang. GERD - gastroesophageal reflux disease), może powodować kaszel i ból gardła.9 Według International Foundation for Gastrointestinal Disorders dodatkowymi objawami GERD8 są zgaga, poranna chrypka, odbijanie i nieświeży oddech.9

  • Tak, alergie mogą czasami powodować ból gardła i kaszel, ale nie gorączkę.7 Niektóre formy alergii, takie jak katar sienny, powodują kaszel ze względu na spływanie kataru po tylnej ścianie gardła, czyli wówczas, gdy nadmiar śluzu gromadzi się w tylnej części gardła w ramach reakcji alergicznej organizmu.10

  • Tak, COVID-19 zazwyczaj wywołuje ból gardła i suchy kaszel.3 Zakażenie wariantem Omicron koronawirusa, który wywołuje COVID-19, może również powodować katar, ból głowy i zmęczenie.3

DODATKOWA

RADA

Ból gardła może być spowodowany wieloma czynnikami. Jednak jak boli nas gardło, trzeba dbać o to, żeby go bardziej nie podrażnić.
POZNAJ PRODUKTY MUCOSOLVAN

Dowiedz się więcej

Jak długo utrzymują się objawy przeziębienia i kaszel?

Jak się pozbyć śluzowej wydzieliny?